در دستگاه های سیل وکیوم یا تری سیلر از چه گازهایی استفاده می شود؟

در دستگاه‌ های سیل وکیوم یا تری سیلر (Tray Sealer) برای بسته‌ بندی مواد غذایی و افزایش ماندگاری آنها از گازهای مختلفی استفاده می‌ شود. این گازها در فرایند بسته‌ بندی در اتمسفر اصلاح‌ شده (Modified Atmosphere Packaging – MAP) تزریق می‌ شوند. این گازها به حفظ کیفیت، افزایش ماندگاری و جلوگیری از رشد باکتری‌ ها و قارچ‌ ها کمک می‌کنند. نوع گاز بسته به محصول غذایی و هدف از بسته‌ بندی متفاوت است.

رایج‌ ترین گازهایی که در صنعت بسته بندی استفاده می‌ شوند کدامند؟

1. نیتروژن (N₂):
   به‌ عنوان گازی خنثی برای جلوگیری از اکسیداسیون و کاهش سرعت فساد مواد غذایی استفاده می‌ شود. این گاز اغلب برای محصولاتی مانند چیپس، خشکبار و غذاهای فرآوری‌ به کار می‌ رود.
2. دی‌اکسید کربن (CO₂):
   خاصیت ضدباکتری و ضدقارچ دارد و معمولاً برای افزایش ماندگاری محصولات پروتئینی مانند گوشت، مرغ، ماهی و لبنیات استفاده می‌شود. این گاز می‌تواند به کاهش رشد میکروارگانیسم‌ ها کمک کند.
3. اکسیژن (O₂):
   برای محصولاتی که نیاز به حفظ رنگ طبیعی دارند، مانند گوشت قرمز تازه، از اکسیژن استفاده می‌شود. این گاز به تثبیت رنگ قرمز گوشت کمک می‌کند اما ممکن است سرعت اکسیداسیون را افزایش دهد، بنابراین باید با دقت استفاده شود.
4. آرگون (Ar):
   جایگزین نیتروژن در برخی کاربردهای خاص است، زیرا توانایی بیشتری در کاهش فعالیت میکروبی و اکسیداسیون دارد، اما کمتر رایج است و هزینه بیشتری دارد.
5. گازهای ترکیبی:
   بسته به نوع محصول، شرایط نگهداری و ماندگاری مورد نظر، گازها به نسبت‌ های مختلف با هم ترکیب می‌ شوند. به‌ عنوان مثال:

• برای گوشت قرمز: ترکیب 70٪ اکسیژن + 30٪ دی‌اکسید کربن.
• برای مرغ و ماهی: ترکیب 50٪ دی‌اکسید کربن + 50٪ نیتروژن.
• برای سبزیجات: ترکیب 100٪ نیتروژن یا 80٪ نیتروژن + 20٪ دی‌اکسید کربن.

اطلاعات بیشتر: دستگاه سیل وکیوم

نکات مهم:

• نوع گاز و نسبت آن باید با توجه به محصول و شرایط نگهداری تعیین شود.
• استفاده از گازهای مختلف باید با استانداردهای ایمنی غذایی و بهداشتی سازگار باشد تا سلامت مصرف‌کننده حفظ شود.

چند مثال عملی و واقعی انتخاب گاز مناسب در بسته بندی مواد غذایی:

1. بسته‌ بندی گوشت قرمز تازه:

• ترکیب معمول: O₂ 70% + 30% CO₂
• دلیل: اکسیژن باعث حفظ رنگ قرمز گوشت می‌ شود و دی‌ اکسید کربن از رشد باکتری‌ های هوازی جلوگیری می‌ کند. در نتیجه، گوشت تا چندین روز تازه و جذاب باقی می‌ ماند.
• نتیجه: افزایش ماندگاری تا 7-10 روز در دمای یخچال.

2. بسته‌ بندی سبزیجات تازه:

• ترکیب معمول: O₂ 5% + CO₂ 5% + N₂ 90%
• دلیل: اکسیژن کم برای جلوگیری از فرآیند های اکسیداسیون، دی‌ اکسید کربن برای کاهش رشد میکروب‌ ها و نیتروژن به عنوان گاز پرکننده برای جلوگیری از له شدن سبزیجات.
• نتیجه: حفظ تازگی و رنگ سبز طبیعی سبزیجات.

3. بسته‌ بندی چیپس و تنقلات:

• ترکیب معمول: 100% نیتروژن (N₂)
• دلیل: نیتروژن از اکسیداسیون چربی‌ های موجود در چیپس جلوگیری کرده و با ایجاد فشار، از له شدن چیپس در بسته جلوگیری می‌ کند.
• نتیجه: حفظ طعم و تازگی برای مدت طولانی و جلوگیری از خرد شدن چیپس‌ ها.

4. بسته‌ بندی محصولات پخته یا نیمه آماده (مثل پیتزا یا غذاهای آماده):

• ترکیب معمول: 80% نیتروژن + 20% دی‌اکسید کربن
• دلیل: نیتروژن برای حفظ شکل و جلوگیری از اکسیداسیون و دی‌ اکسید کربن برای جلوگیری از رشد باکتری‌ ها و کپک‌ ها.
• نتیجه: ماندگاری بالا و حفظ طعم و بافت اولیه محصول.

استفاده از دستگاه‌های سیل وکیوم یا تری سیلر سربلند و به کارگیری گازهای مناسب می‌تواند به تولیدکنندگان کمک کند تا محصولات باکیفیت‌ تر و با ماندگاری بیشتری به بازار عرضه کنند و در نتیجه رضایت مشتریان را افزایش دهند.