نانو تکنولوژی در بسته بندی

نانو یک مقیاس یا واحد است. یکی از فناوری های روز در بسته بندی استفاده از مقیاس نانو است که اصطلاحا نانو تکنولوژی گفته می شود. به طور کلی نانو یک واحد است مانند میکرو در میکرومتر یا میلی در میلی متر. وقتی یک ماده نانو 1000 برابر کوچک تر از آن باشد این ماده از یک میکروب زنده 1000 برابر کوچک تر است و می تواند به همراه ماده غذایی وارد بدن میکروب شود. اگر بعضی مواد ضد میکروبی در سایز نانو تولید بشوند واد بدن میکروب خواهند شد و عملکرد ضد میکروبی انجام گرفته و میکروب از بین می رود. در واقع آسیب پذیری خود ما نسبت به میکروب به دلیل کوچک بودن و دیده نشدن آن است. در نانو هم همین قضیه صدق می کند.

نانو تکنولوژی در صنعت بسته بندی

موادی که در سایز نانو هستند از نظر ضخامت و مقاومت های فیزیکی کاهش زیادی دارند اما از نظر خواص شیمیایی ثبات دارند. بنابراین می توانیم سطوح انعطاف پذیری داشته باشیم که از مواد نانو تشکیل شده باشد و ضخامت کمی دارند. در صورتی که اگر مواد نانو نداشت ضخامت آن برای خواص برابر باید بیش تر می بود.

مصارف نانو تکنولوژی در بسته بندی محدود نیست و هنوز توسعه آن ادامه دارد. کارهایی که در این زمینه انجام شده مثلا پایین آوردن ضخامت لایه ها برای بهبود عملکرد و هزینه است. به طور نمونه فیلم های پلاستیکی به صورت تک لایه یا چند لایه وجود دارند.

بسته بندی سبزی

گاهی بین این لایه ها موادی قرار می گیرد که می تواند چسب یا پوشش هایی با ویژگی ها و کاربردهای خاص باشند. فناوری به کمک آمده و ماده ای را در مقیاس نانو  (یک میلیاردیوم متر) ایجاد، در مکان مورد نظر پاشیده و یا جایگذاری می نماید.

با استفاده از این فناوری نانو تکنولوژی می توان لایه های بسیار نازکی با ویژگی ها و کاربری های خاصی ایجاد نمود. در حال حاضر شرکت های زیادی در حال ساخت ماشین آلات بسته بندی می باشند. مجموعه سربلند تولید کننده دستگاه های بسته بندی توانسته است انواع ماشین آلات مورد نیاز صنعت بسته بندی را ارائه نماید.

فلز با مقیاس نانو در بسته بندی

برای مثال فلز کارکرد بسیار خوبی برای ممانعت از عبود رطوبت، نور و گاز ها. منظور از رطوبت انواع روغن ها و در واقع چربی ها می باشد. فلز ماده ای مقاوم است که به دلیل قیمت بالای، جزء گران ترین هزینه های بسته بندی می باشد.

با استفاده از نانو تکنولوژی می توان فلز را روی لفاف بسته بندی لایه بندی کرد و در کنار ضخامت پایین لفاف از خواص فلز بهره مند شد و هزینه کمتری نیز پرداخت نمایید. در نتیجه هزینه بسته بندی کم تر شده و امکان رقابت در قیمت تمام شده بیش تر می گردد.

نکته دیگر در استفاده از فلز با تکنولوژی نانو داشتن یک بسته بندی نازک و انعطاف پذیر با وجود لایه فلزی در آن است. این بسته بندی نفوذ ناپذیر خواهد بود و از ورود و خروج هر ماده ای چه مرطوب و چه به صورت گاز مانند اکسیژن جلوگیری می کند.

بنابراین متالایزی که در مقیاس نانو در بسته بندی ها وجود دارد باعث استفاده از ویژگی های فلز بدون بالارفتن هزینه و انعطاف ناپذیر بودن شده است. در نهایت استفاده از نانو تکنولوژی در بسته بندی موجب افزایش ماندگاری محصولات می گردد.

اصل مهم در بسته بندی

اصل مهم در استفاده از هر ماده ای در بسته بندی این است که با محصول داخل بسته بندی واکنش ندهد. هر نوع فلز، پلاستیک یا چسبی که در بسته بندی به کار رفته نباید روی محصول داخل بسته بندی تاثیر داشته باشد. همه این موارد نشان دهنده ارزش و جایگاه صنعت بسته بندی می باشد.

با این توصیفات نکته مهم این است که مواد نانو که روی لفاف یا بسته بندی وجود دارد نباید از آن جدا شده و از طریق محصول داخل بسته بندی وارد بدن انسان شود. چرا که مواد در مقیاس نانو نفوذ پذیری بیش تری دارند و راحت تر وارد بدن می شوند.

تا زمانی که بسته بندی محصول باز نشده باشد می توان از آن، تا تاریخ درج شده روی بسته استفاده کرد چرا که ماندگاری آن همچنان حفظ شده است. اما بعد از باز شدن دیگر شرایط محیطی تغییر می کند و واکنش های شروع شده و محصول داخل بسته بندی دیگر شرایط قبل را ندارد.

نانو تکنولوژی و بسته بندی صادراتی

حساسیت ها در حوزه بهداشت و ماندگاری محصول در تجارت بین کشور ها بسیار بالاست. اگر گذشته را بررسی کنیم دعواهای زیادی بین امریکا و اروپا در رابطه با سلامت محصولاتی مانند گوشت، موز، سیب و مواد خوراکی وجود داشت.

به طوری که با اعلام این که محصول حاوی میکروب و ویروس است، در تناژهای بسیار بالا محصولات را به دریا می ریختند. این نشان دهنده اهمیت این موضوع در حوزه صادرات و استفاده از نانو تکنولوژی برای جلوگیری از بازگشت و مرجوع شدن محصول است.

اگر تولیدکنندگان ما نسبت به ماندگاری محصولات بسته بندی و استفاده از نانو تکنولوژی برای تحقق آن توجه بیش تری داشته باشند خواهیم دید که میزان صادرات کشور به مراتب افزایش خواهد یافت.